Trung tâm Y tế Đông Hải phòng, chống bệnh Ho gà có nguy cơ bùng phát
Sau dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi năm 2019, Trung tâm Y tế Đông Hải khuyến cáo người dân không nên lơ là trước các dịch bệnh phổ biến hiện nay, người dân cần chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình trong tình hình biến động ảnh hưởng môi trường hiện nay làm gia tăng một số dịch bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn gây ra. Bệnh cạnh việc bảo vệ sức khỏe người dân thì công tác phòng bệnh luôn được các ban ngành,các cấp rất quan tâm bằng những hình thức như tăng cường công tác tuyên truyền phòng chống dịch bệnh, tiêm ngừa vắc xin tiêm chủng mở rộng cho trẻ em và đã đạt được những thành quả to lớn trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ trẻ em, đồng thời khống chế hiệu quả một số bệnh. Một trong những bệnh mà Chương trình tiêm chủng mở rộng tiêm vắc xin phòng ngừa có bệnh Ho gà. Ho gà là bệnh được tiêm ngừa ngay khi trẻ tròn 2 tháng tuổi, bệnh cũng đã từng được khống chế trong những năm trước đây.Tuy nhiên, thời gian gần đây, Ho gà đang trở lại với sự xuất hiện nhiều cas bệnh một cách bất thường và có chiều hướng gia tăng tại nhiều tỉnh thành. Điều đáng báo động đây là dịch bệnh đã được nước ta khống chế từ nhiều năm trước đây nhưng đã quay trở lại và người dân cần đề phòng, đặc biệt là các gia đình có trẻ nhỏ. Gần đây nhất toàn tỉnh Bạc Liêu xuất hiện 01 cas Ho gà vào ngày 20/02/2019 tại huyện Đông Hải thuộc xã Long Điền.Qua điều tra nguyên nhân là do người mẹ không được tiêm phòng cho nên không có kháng thể truyền cho con và trẻ đã được 8 tháng tuổi chưa được tiêm vắc xin vì thế trẻ dễ mắc bệnh. Qua đây, Trung tâm Y tế Đông Hải có một số thông tin về bệnh Ho gà để các bậc phụ huynh trang bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất để phòng tránh và xử trí đúng kịp thời khi con em mình không may bị mắc bệnh ho gà.
Đặc điểm của bệnh ho gà
Ho gà là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp do vi khuẩnBordetella pertussis thuộc giống Bordetella gây ra có khả năng gây dịch, thường xảy ra ở trẻ nhỏ. Bệnh thường lây truyền qua đường hô hấp do tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết từ niêm mạc mũi, họng của người bệnh khi ho, hắt hơi. Khả năng lây lan của bệnh cao, nhất là đối với những trẻ sinh hoạt trong cùng một không gian khép kín như trong nhà, trường học,…
Triệu chứng của bệnh ho gà
Khác với ho nhiễm khuẩn hô hấp thông thường, vi khuẩn ho gà khiến trẻ ho từng cơn không thể kiềm chế, thậm chí có thể ngừng thở, tử vong trong cơn ho. Điều đáng lo ngại là trong thời gian đầu mắc bệnh, triệu chứng ho gà rất giống với những chứng bệnh cảm thông thường nên nhiều gia đình có tâm lý chủ quan, tự mua thuốc về chữa cho con, đến khi thấy trẻ ho nặng, bị tím tái mới đưa vào viện thì đã trong tình trạng nguy kịch nên các bậc phụ huynh cần lưu ý. Khởi đầu của bệnh có thể không sốt hoặc sốt nhẹ, có viêm đường hô hấp trên, mệt mỏi, chán ăn và ho. Cơn ho ngày càng nặng và trở thành cơn ho kịch phát trong 1-2 tuần, kéo dài 1-2 tháng hoặc lâu hơn. Cơn ho gà rất đặc trưng, thể hiện trẻ ho rũ rượi không thể kìm hãm được, sau đó là giai đoạn thở rít như tiếng gà gáy. Cuối cơn ho thường chảy nhiều đờm dãi trong suốt và sau đó là nôn. Bệnh thường diễn biến nặng, dễ tử vong do bị bội nhiễm, gây biến chứng viêm phổi, viêm phế quản và phổi, nhất là ở trẻ dưới 5 tuổi và trẻ suy dinh dưỡng.
Nguồn truyền nhiễm và phương thức lây truyền
- Ổ chứa: Nguồn truyền bệnh là người mắc bệnh, không có nguồn lây truyền ở người lành mang trùng hoặc người bệnh trong thời kỳ lại sức.
- Thời gian ủ bệnh: Thông thường từ 7 đến 20 ngày.
- Thời kỳ lây truyền: Bệnh ho gà lây truyền mạnh nhất trong thời kỳ đầu viêm họng, sau đó là tính lây truyền giảm dần và sẽ mất đi sau 3 tuần mắc bệnh, mặc dù lúc này cơn ho vẫn còn dai dẳng. nếu được điều trị kháng sinh có hiệu lực thì thời gian lây truyền được rút ngăn và thông thưởng khoảng 5 ngày.
Cách chăm sóc trẻ khi bị bệnh ho gà
- Với những trẻ mắc ho gà thể nhẹ: Số cơn ho ít, thời gian mỗi cơn ho ngắn, trẻ vẫn ăn uống bình thường, trong cơn ho không tím mặt, những trường hợp này mẹ có thể chăm sóc tại nhà.
- Đảm bảo môi trường sống tránh chất kích thích như: khói thuốc lá, bụi, hóa chất. Cho trẻ nghỉ ngơi, yên tĩnh, tránh kích thích.
- Với trẻ bú mẹ tiếp tục cho bú mẹ bình thường. Với trẻ ăn dặm và trẻ lớn cho trẻ ăn lỏng, dễ tiêu, ăn ít một, chia làm nhiều bữa.
- Vệ sinh thân thể, mũi miệng cho trẻ. Sau mỗi cơn ho vệ sinh sạch đờm ở miệng của trẻ, dùng khăn mềm lau sạch miệng bằng nước muối ấm. Có thể nhỏ mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý 9‰. Với trẻ lớn vệ sinh răng miệng và súc miệng bằng nước muối.
- Cách ly trẻ bị bệnh với những trẻ khác để tránh lây lan bệnh. Cho trẻ uống thuốc theo đơn của bác sĩ nếu có.Để trẻ hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh các bậc cha mẹ cần cho trẻ tránh xa những người có dấu hiệu bị ho gà. Những trường hợp nghi ngờ mắc bệnh cũng không nên cho tiếp xúc với trẻ nhỏ, nhất là những trẻ chưa được tiêm phòng. Nếu trong gia đình có người bị ho gà thì cần phải điều trị dứt điểm, các thành viên khác cần đeo khẩu trang khi tiếp xúc gần người bệnh và có hướng điều trị, kiểm tra cho cả gia đình xem có bị lây truyền bệnh không vì bệnh rất dễ lây lan qua đường không khí.
Để chủ động phòng chống bệnh ho gà người dân cần thực hiện các biện pháp sau
1. Tuyên truyền, giáo dục sức khỏe: Cần cung cấp các thông tin cần thiết về bệnh ho gà cho nhân dân, nhất là cho các bậc phụ huynh, thầy cô giáo biết để cộng tác với cán bộ y tế phát hiện sớm bệnh, cách ly, phòng bệnh và cộng tác với cán bộ y tế đưa con đi tiêm vắc xin (DPT-VGB-Hib).
2. Ngươi dân nên chủ động đưa trẻ đi tiêm chủng tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch. Trẻ sơ sinh tiêm vắcxin Ho gà vào 3 thời điểm: 2 tháng, 3 tháng, 4 tháng tuổi, tiêm mũi 4 nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi.
3. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, giữvệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hàng ngày.
4. Ăn uống đủ chất và dinh dưỡng hợp lý.
5. Đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng.
6. Tại nơi có ổ dịch ho gà cũ, cần tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp bệnh có cơn ho gà điển hình, nhất là đến khoảng thời gian chu kỳ của bệnh dịch ở địa phương.
7. Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh ho gà trẻ phải nghỉ học, cách ly và đưa đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Vì vậy, các bà mẹ cần cho con đi tiêm chủng vắc xin ho gà đúng lịch, đủ mũi trong tiêm chủng mở rộng hay tiêm chủng dịch vụ.Tiêm 3 mũi cơ bản khi trẻ 2,3,4 tháng tuổi. Nếu đã được tiêm chủng đầy đủ, phần lớn trẻ sẽ được bảo vệ phòng bệnh. Có rất ít trẻ đã tiêm chủng bị mắc bệnh, nếu có mắc thường ở mức độ nhẹ. Trẻ không được tiêm chủng kịp thời, đủ mũi sẽ có nguy cơ cao bị bệnh./.
Phạm Thị Mỹ Thu
